Home Het CASE4EU-project

Het CASE4EU-project

KU Leuven
Contactpersoon: Kris Grimonprez

“We moeten jongeren bewust maken van hun rechten en verantwoordelijkheden als Europese burgers. Zo kunnen ze actief deelnemen aan het democratische proces en meebouwen aan een betere toekomst voor Europa”

Kris Grimonprez

Hoewel de Europese Unie steeds meer invloed heeft op ons dagelijks leven, leren jongeren op school vaak maar weinig over wat de EU eigenlijk betekent. Dat moet anders, vindt Kris Grimonprez, gastdocent aan de KU Leuven en initiatiefnemer van het Case4EU-project. “Het is onzettend belangrijk dat jongeren begrijpen wat de EU is, welke waarden ze uitdraagt en hoe ze hun leven beïnvloedt”, vertelt ze. Vanuit haar
achtergrond in de academische wereld en haar persoonlijke
betrokkenheid bij de EU, zet Kris zich vol overtuiging in om
Europees burgerschap voor jonge mensen concreet en
toegankelijk te maken.

Kris Grimonprez heeft een veelzijdige carrière achter de rug. Na haar studie rechten werkte ze enkele jaren als assistent aan de universiteit, waar ze haar passie voor onderwijs en wetgeving ontdekte. Toch koos ze ervoor om haar professionele leven tijdelijk op pauze te zetten om zich volledig te richten op haar gezin. “Met zes dochters en inmiddels dertien kleinkinderen is het bij ons thuis altijd een gezellige drukte”, zegt ze met een glimlach. “Mijn familie geeft me energie, en het opvoeden van mijn kinderen heeft me alleen maar meer doen nadenken over hoe we jongeren het best kunnen voorbereiden op de toekomst.”

Fascinatie voor onderwijs over de EU

Hoewel Kris zich vooral op haar gezin richtte, bleven twee werelden haar aandacht trekken. “Aan de ene kant zag ik hoe Europese wetgeving het dagelijks leven van veel mensen verandert en hoe landen soms hun wetten moeten aanpassen”, vertelt ze. “Aan de andere kant viel het me op hoe weinig onze kinderen op school leerden over diezelfde Europese Unie. Ze kregen les over de Europese landen, maar de werking en het belang van de EU zelf bleven onderbelicht. Dat vond ik een gemiste kans.”

Kris begon zich steeds meer te verdiepen in het grote contrast tussen de invloed van de EU en het onderwijs hierover. Vooral in technische en beroepsrichtingen was er nauwelijks aandacht voor de Europese dimensie. “Leerlingen in die richtingen horen bijna niets over de EU of andere landen, terwijl het net zo belangrijk is dat zij zich bewust worden van hun rol als Europese burgers”, benadrukt ze. “Dat moest  anders, en ik wilde daar iets aan doen.”

Van onderzoek naar actie: het ontstaan van Case4EU7

Na jaren waarin Kris haar gezin op de eerste plaats had gezet, besloot ze terug te keren naar de academische wereld. Ze
ging opnieuw studeren en behaalde een Master in Europees Recht, vastbesloten om het onderwijs over de EU te verbeteren.
Deze stap leidde tot onderzoek naar hoe de EU in het onderwijs wordt behandeld, wat uitmondde in haar doctoraat. Uit dit werk groeide het idee voor een concreet project om leerkrachten en leerlingen actief bij de EU te betrekken: Case4EU. Dit leidde uiteindelijk naar een boek ‘Europees burgerschap in de klas: casussen voor mondige EU-burgers’, samen geschreven met Griet Galle.

Tussen 2019 en 2022 werkte Kris samen met een multidisciplinair team van de KU Leuven aan de ontwikkeling van Case4EU. Het doel van dit project: jongeren op een interactieve en toegankelijke manier laten kennismaken met de EU. “Het idee achter Case4EU is eigenlijk heel simpel: we willen dat jongeren opgroeien tot mondige, goed geïnformeerde en kritische Europese burgers”, legt Kris uit. De casussen die in Case4EU gebruikt worden, zijn gebaseerd op echte situaties en Europese wetgeving, en zetten leerlingen aan tot nadenken en discussie. Voor Kris was de inspiratie vaak dichtbij te vinden: “Thuis vertelde ik regelmatig over casussen die ik via mijn man hoorde. Mijn kinderen waren altijd heel nieuwsgierig naar hoe zo’n zaak zou aflopen. Het maakte de EU voor hen ineens heel concreet. Dat wilde ik ook in de klas bereiken, door verhalen te gebruiken om de EU tastbaar en begrijpelijk te maken voor jongeren.”

Het idee achter Case4EU is eigenlijk heel simpel: we willen dat jongeren opgroeien tot mondige, goed geïnformeerde en kritische Europese burgers”

Kris Grimonprez

Een praktische aanpak voor het secundair onderwijs

Het Case4EU-project is vooral gericht op (toekomstige) leerkrachten en leerlingen in de laatste jaren van het secundair
onderwijs. Volgens Kris is dat de ideale doelgroep: “Op die leeftijd zijn jongeren in staat om kritisch na te denken en
verschillende perspectieven tegen elkaar af te wegen. We geven hen feitelijke informatie mee over de basisprincipes
van de EU en dagen hen uit om daar kritisch over na te denken. Wat betekent het Handvest van de grondrechten
van de EU voor hen? Hoe willen zij als burger hun rechten en verantwoordelijkheden uitoefenen?”

De reacties uit de scholen zijn positief. “Leerkrachten vertellen me dat het project hen helpt om op een laagdrempelige
manier complexe Europese thema’s bespreekbaar te maken. En leerlingen vinden het interessant om te ontdekken hoe
wetgeving een rechtstreekse invloed heeft op hun leven, bijvoorbeeld op het gebied van consumentenrechten. Een van de cases gaat over een theedoosje waarop een afbeelding van frambozen staat, terwijl er helemaal geen framboos in zit. Dat is iets waar iedereen wel eens mee te maken krijgt”

Waarom Case4EU belangrijker is dan ooit

De interesse in de EU is de afgelopen jaren toegenomen, vooral door wereldwijde uitdagingen zoals de oorlog in Oekraïne, de klimaatcrisis en migratie. “Mensen beginnen te beseffen hoe belangrijk de EU is om deze grote problemen aan te pakken”, zegt Kris. Case4EU wil de EU laten zien als een project, een proces en een product – de 3 P’s. “De EU is een project met ambitieuze doelen, zoals milieubescherming, welvaart en vrede”, legt Kris uit. “Het is ook een proces: hoe werkt de Europese Unie en hoe kunnen burgers deelnemen? En ten slotte is de EU een product, want de wetgeving en regels die eruit voortkomen, hebben invloed op ons dagelijks leven.”

Kris is vastberaden om met Case4EU een blijvende impact te maken in het onderwijs. “We blijven nieuwe casussen ontwikkelen, zodat het project relevant blijft voor de leerlingen van vandaag”, vertelt ze. “Vorig jaar maakten we zelfs een videoclip over Europees burgerschap, die al meer dan 8000 keer bekeken is op YouTube en vertaald is in 26 talen.”

Haar boodschap aan leerkrachten is duidelijk: “We moeten jongeren bewust maken van hun rechten en verantwoordelijkheden als Europese burgers. Als ze zich bewust zijn van hun rol, kunnen ze actief deelnemen aan het
democratische proces en zo meebouwen aan een betere toekomst voor Europa.”