Afdelingshoofd Strategische Beleidsondersteuning – Departement Onderwijs en Vorming & Lid Bestuursorgaan Epos vzw

“Een Erasmus+ ervaring is de beste manier om te ondervinden waar Europa voor staat en om het Europese gevoel aan den lijve te ervaren.”

Jeroen Backs, afdelingshoofd Strategische Beleidsondersteuning van het Departement Onderwijs en Vorming, is al gans zijn carrière gepassioneerd met onderwijs bezig. Toen we hem vroegen om zijn verjaardagswensen uit te spreken voor Erasmus+ en Epos maakten we van de gelegenheid gebruik om te peilen naar zijn visie op Erasmus+ en wat volgens hem de grote uitdagingen zijn de komende jaren.

Dag Jeroen, kan je ons eerst even jouw loopbaan schetsen?
“Ik ben geschiedkundige van opleiding. Mijn eerste werkervaring, in de media, was van korte duur omdat ik een job wilde met maatschappelijke impact. Daarna ging ik aan de slag in het onderwijs, om er uiteindelijk heel mijn carrière te blijven. Ik werd directeur van het Centrum voor Basiseducatie in Roeselare (opleidingen voor laaggeletterde volwassenen in taal, wiskunde, ICT en maatschappelijke oriëntatie, nvdr). Het was een wereld die voor me openging. Het Centrum zat in volle groei, waardoor ik veel heb kunnen verwezenlijken. Ik vond het een zeer boeiende doelgroep om mee te werken. Van 2004 tot 2009 was ik Raadgever op het kabinet van Frank Vandenbroucke, toen Minister van Onderwijs. Mijn focus lag op ICT, digitalisering, inburgering en integratie. Ik werkte mee aan belangrijke dossiers, zoals het decreet volwassenenonderwijs. Dit was zonder twijfel mijn boeiendste professionele periode. Vanaf 2009 kwam ik terecht op het Departement Onderwijs en Vorming, waar ik in 2012 afdelingshoofd werd en dat doe ik nu al tien jaar heel graag.”

Hoe komt Erasmus+ aan bod in je job vandaag?
“Een van de clusters waar mijn departement zich mee bezighoudt, is de internationalisering van het onderwijs. Samen met mijn team volg ik alles over Erasmus+ nauw mee op. Als bestuurder van Epos kan ik mee inhoudelijke keuzes maken en bepalen welke klemtonen er gelegd worden in het programma.”

Ging je zelf op Erasmus als student?
“Helaas niet. Dat ik aan de universiteit ging studeren was een grote investering voor mijn ouders. En dus lag de focus op hard studeren en je diploma halen, niet op het maken van reisjes. Uiteraard is Erasmus+ veel meer dan dat maar toen was het nog niet even ingeburgerd als vandaag, denk ik. Een bijkomende reden was dat ik als geschiedenisstudent voor mijn thesis heel wat bronnen en archieven moest raadplegen. Drie maanden weg zijn, dat zou een ramp geweest zijn voor mij opzoekings- en archiefwerk.”

Wat is voor jou de grote meerwaarde van Erasmus+?
“Ik vind het een van de sterkste projecten van de Europese Unie.
Een Erasmus+ ervaring is de beste manier om te ondervinden waar Europa voor staat. Het Europese gevoel, dat diversiteit en verbondenheid combineert, ervaar je pas echt door een tijd lang samen te leven en je volledig onder te dompelen in andere culturen. Erasmus+ is ook zeer goed voor de persoonlijke ontwikkeling van jongeren. Het geeft hen een open blik en ze bouwen ook een breed netwerk op. Zowel op sociaal als op professioneel vlak is dit heel veel waard. Als mijn kinderen later in het hoger onderwijs terechtkomen, zal ik hem zeker stimuleren om op Erasmus te gaan.

Hoe evolueren de kernwaarden van Erasmus+ en wat zijn volgens jou de uitdagingen?
“Uiteraard zijn alle waarden (digitalisering, diversiteit, duurzaamheid en democratische participatie, nvdr) even belangrijk. Vooral op vlak van diversiteit en gelijke kansen zie ik nog veel uitdagingen. Ik zie dit vandaag niet weerspiegeld in de deelname aan het hoger onderwijs. Er blijft een financiële en culturele drempel. Inclusie is voor mij een topprioriteit, net als duurzaamheid. Reizen heeft een grote ecologische voetafdruk dus we moeten ons de vraag stellen hoe we dit duurzaam kunnen doen. We zijn gewend dat alles snel gaat met het vliegtuig. Misschien moeten we meer terug naar de ‘romantische’ manier van reizen, bijvoorbeeld met de nachttrein zoals ik vroeger deed naar Italië. Of klink ik nu echt ouderwets? (lacht) Een ander belangrijk aandachtspunt is democratisch burgerschap. We beschouwen dit als vanzelfsprekend maar dat is het jammer genoeg niet, als je ziet wat er gebeurt in landen als Polen, Hongarije en Rusland. Wij kennen veel vrijheden in onze samenleving. Het model waarin wij leven is niet perfect – niks is perfect – maar het is in mijn ogen wel het best mogelijke. Ik denk dat Erasmus+ nog sterker kan inzetten op dit besef bij Europese uitwisselingen. Zo kan het onze samenleving helpen om een open geest te behouden en altijd vooruit te blijven denken.”

Dankjewel voor dit gesprek, Jeroen! Bekijk het filmpje: