Home Erasmus+ begunstigden en democratische participatie: onderzoek in het kader van de nationale en Europese verkiezingen 2024 Het belang van onderwijs in verkiezingen, politiek en democratie

Het belang van onderwijs in verkiezingen, politiek en democratie

De meerderheid van de deelnemers benadrukt het belang van onderwijs in verkiezingen, politiek en democratie. Ze zien het als een cruciaal onderdeel van het vormen van goed geïnformeerde en betrokken burgers. Het onderwijs biedt een neutrale en betrouwbare bron van informatie, wat essentieel is in een tijdperk van fake news en desinformatie.

Ook de meerderheid van personeelsleden benadrukt het belang van meer onderwijs over verkiezingen en politiek. Ze zien dit als een manier om jongeren te beschermen tegen desinformatie en om hen beter voor te bereiden op hun rol als geïnformeerde burgers in een democratie. Het uitbreiden van de tijd die aan deze onderwerpen wordt besteed in het onderwijs kan bijdragen aan een beter geïnformeerde en meer betrokken bevolking.

Leerlingen, cursisten, studenten:

Daarom vinden jongeren het belangrijk:

  1. Informatie en Bewustzijn: Het is essentieel om op de hoogte te zijn van wat er in Europa gebeurt, waar de verkiezingen voor staan en wat de keuzes zijn.
  2. Impact op het Leven: Politiek, verkiezingen en democratie hebben een grote invloed op het dagelijks leven en de vrede en welvaart die we ervaren.
  3. Correcte Informatie: Het is belangrijk om goed geïnformeerd te blijven zonder verstoring door fake news, dat velen kan misleiden.
  4. Neutrale Educatie: Onderwijs biedt een neutrale omgeving waar jongeren hun eigen mening kunnen vormen, los van de politieke voorkeuren van hun ouders. 

Daarom vinden personeelsleden het belangrijk:

  1. Gefundeerde Meningen: In een samenleving waar iedereen een mening heeft, is het belangrijk dat deze meningen gebaseerd zijn op juiste informatie. Onderwijs kan jongeren wapenen tegen fake news.
  2. Kennis als Basis voor Democratie: Een goed functionerende democratie vereist dat burgers kennis hebben over hoe deze democratie werkt.
  3. Beperkte Tijd in Geschiedenislessen: Hoewel politiek en democratie vaak in geschiedenislessen aan bod komen, is de tijd hiervoor beperkt. Een uitbreiding van het aantal uren geschiedenis zou de burgerzin en betrokkenheid van leerlingen kunnen vergroten.
  4. Essentiële Informatie: Het is cruciaal dat burgers goed geïnformeerd naar de stembus gaan om een goed functionerende democratie te waarborgen. 

Verkiezingen, politiek en democratie hebben een enorm belangrijke impact op ons leven. Een beslissing kan een grote invloed hebben op alles. Het lijkt mij dan ook belangrijk dat er tijdens elke opleiding aandacht aan deze onderwerpen besteed wordt. Doordat er kennis wordt vergaard, kan er namelijk een goede beslissing gemaakt worden, en dat is noodzakelijk.

Leerlingen, cursisten, studenten

We leven in een samenleving waar iedereen een mening heeft, maar waar veel meningen ongefundeerd zijn. Door in het onderwijs enkele basisprincipes uit te leggen en door juiste informatie aan te reiken, hoop ik dat jongeren gewapend zijn tegen al het fake news op het internet.

Personeelsleden

Aandacht voor (Europese) verkiezingen in onderwijsinstellingen

Volgens leerlingen, cursisten en studenten is er een aanzienlijke groep instellingen die geen aandacht schenkt aan (Europese) verkiezingen, vaak door gebrek aan middelen of angst voor politieke gevoeligheden. Daarentegen zijn er ook instellingen die diverse activiteiten organiseren om studenten te informeren en betrekken bij politiek en verkiezingen.

Dit benadrukt de noodzaak van meer ondersteuning en richtlijnen voor scholen om politiek en democratie op een neutrale en educatieve manier te integreren in het curriculum.

 

Er is ook een aanzienlijke groep personeelsleden die vindt dat er niet genoeg aandacht wordt geschonken aan (Europese) verkiezingen in hun onderwijsinstelling. Dit wordt vaak toegeschreven aan de jonge leeftijd van de leerlingen, tijdsgebrek en de versnipperde manier waarop het thema wordt behandeld. Er is een duidelijke behoefte aan een meer gestructureerde en consistente benadering van politieke educatie in het curriculum

 

Activiteiten bij Instellingen die “wel aandacht schenken”:

  1. Gastsprekers: Europese sprekers of sprekers van universiteiten in Vlaanderen.
  2. Gemeenteraad: Bijwonen van een deel van de gemeenteraad en uitleg van politici.
  3. Uitstapjes: Bezoeken aan het Parlementarium, stemtesten en lessen in cultuurwetenschappen.
  4. Informatie: Voorlichting over verkiezingen en politieke partijen.
  5. Ambassadeur Programma: Scholen die werken aan het worden van een EPAS ambassadeur school.
  6. Partijvoorzitters: Voorzitters van verschillende partijen geven inkijk in hun partij, gevolgd door een kleine verkiezing.
  7. Lessen Zedenleer: Democratie en verkiezingen komen aan bod, ondersteund door spellen en actieve betrokkenheid.
  8. Seminaries: Mogelijkheid om een seminarie politiek te volgen.
  9. Discussies en Stemtesten: Discussies over partijstandpunten en uitleg over politieke partijen.

 

Redenen voor “geen aandacht”:

  1. Gebrek aan Leerkrachten: Onvoldoende personeel om dit te organiseren.
  2. Neutraliteit: Scholen mogen geen politieke positie innemen.
  3. Leerplandoelen: Leerkrachten zijn bang hun leerplandoelen niet te halen als ze hier te veel tijd aan besteden.
  4. Tijd en Personeel: Gebrek aan tijd en personeel om duiding te geven.
  5. Onwetendheid: Onwetendheid over hoe politiek en verkiezingen moeten worden aangepakt in het onderwijs.
  6. Sensitief Onderwerp: Politiek is een gevoelig onderwerp met soms extreme meningsverschillen, wat leerkrachten kan afschrikken.

Opmerkelijke commentaren van personeelsleden:

  1. Leeftijd van Leerlingen: Veel commentaren wijzen erop dat leerlingen te jong zijn (tot 13-14 jaar) om zich met politiek bezig te houden. Vanaf het hoger onderwijs en volwasseneneducatie wordt verwacht dat studenten zelf informatie opzoeken.
  2. Gebrek aan Tijd: Een veelgenoemde reden voor het gebrek aan aandacht is tijdsgebrek binnen het curriculum.
  3. Versnippering: Het thema komt vaak versnipperd aan bod, afhankelijk van de leerkracht en het vak.

Vakken waarin “het Thema” aan bod komt:

  • Geschiedenis
  • MAVO (Maatschappijleer)
  • PAV (Project Algemene Vakken)
  • Burgerschap
  • Macusa (Maatschappij, Cultuur en Samenwerking)
  • Erasmus projectwerk
  • Maatschappijvakken

Nu is dit iets dat vaak in de lessen geschiedenis aan bod komt, maar zij krijgen steeds beperkter tijd in een al vol programma. Ik denk dat een uitbreiding van het aantal uren geschiedenis een meerwaarde zou zijn voor de burgerzin en betrokkenheid van leerlingen.

Personeelsleden