Wat zit er achter die term ‘kansarmoede’? Volgens het Agentschap Opgroeien is kansarmoede meer dan inkomensarmoede. “Het is een multi-dimensioneel concept waarbij we de situatie beschouwen op meerdere levensdomeinen.” Kansarmoede in deze context betekent dat mensen structureel beperkt zijn in hun kansen om voldoende deel te nemen aan maatschappelijk belangrijke elementen zoals onderwijs, arbeid en huisvesting.

De Europese prioriteit ‘sociale inclusie in het Erasmus+ programma’ zet in op het voorkomen van sociale uitsluiting en het tackelen van kansarmoede. Organisaties kunnen, met behulp van Erasmus+ middelen, integratie in de samenleving bevorderen door mensen met minder maatschappelijke kansen deel te laten nemen aan internationaliseringsprojecten via Erasmus+. Anders gezegd, Erasmus+ projecten gericht op kansarmoede zetten in op een doelgericht beleid met acties en resultaten die een verschil maken voor de doelgroep.

We belichten twee Erasmus-projecten die werken rond kansarmoede: een project van een vzw gericht op integratie in de samenleving en een project van een secundaire school met de focus op het aanbieden van gelijke kansen voor alle leerlingen.

Zerfu Abene Yohannes van de vzw Yenetabet en Lobke van Impe van de GO! Handelsschool Aalst geven graag meer tekst en uitleg.

GO! Handelsschool Aalst is een gemengde school met een groot aantal maatschappelijk kwetsbare leerlingen. Het watervalsysteem bezorgt leerlingen negatieve ervaringen en dit uit zich in schoolmoeheid en demotivatie.

Met het project wil de school de vicieuze cirkel van leerachterstand en demotivatie doorbreken door alle leerlingen de kans te bieden om deel te nemen aan een buitenlandse stage. Zo ontdekken ze meer talenten op een andere manier en wil de school een uitstroom van ongekwalificeerde leerlingen voorkomen.

Yenetabet vertrekt vanuit een andere invulling van kansarmoede. Veel migranten worden geconfronteerd met totaal onbekend terrein eens ze in Europa aankomen en vaak ontstaan er veel problemen voor de kinderen. De Afrikaanse gemeenschappen zijn erg in zichzelf gekeerd en hebben vaak nauwelijks contact met mensen van buiten die gemeenschappen. De kinderen hebben weinig hobby’s, kijken hoofdzakelijk naar televisieprogramma’s uit eigen land en ontmoeten buiten de school vaak alleen mensen van de eigen Afrikaanse gemeenschap. Daardoor geraken zowel de ouders als de kinderen geïsoleerd. “Kinderen zijn fysiek in Europa, maar mentaal groeien ze op in Afrika, in de wereld die hun ouders voor hen creëerden.”

Daarom heeft Yenetabet het idee opgevat om workshops voor de ouders over ouderschapsvaardigheden te combineren met workshops voor de kinderen. Het feit dat dit een initiatief is vanuit een Afrikaanse organisatie maakt de drempel lager. Hiervoor zocht en vond Yenetabet hulp bij Spelenderwijzer (BE) en bij Parents International (NL) met de steun van Erasmus+ in de vorm van een kleinschalig partnerschap voor samenwerking.

GO! Handelsschool Aalst tracht kansarmoede aan te pakken met een Erasmus+ project voor individuele leermobiliteit en moedigt elke leerling aan zich kandidaat te stellen voor een buitenlandse stage, los van hun sociale of financiële achtergrond. Ook maatschappelijk kwetsbare leerlingen kunnen, naast specifieke vaardigheden en kennis eigen aan hun opleiding, hun horizonten verruimen en persoonlijke vaardigheden zoals zelfvertrouwen en zelfredzaamheid opbouwen en versterken. GO! Handelsschool Aalst vertaalt (sociale) inclusie dan ook als bewust en actief ‘gelijke kansen voor alle leerlingen’ creëren. “We bieden met onze buitenlandse stages leer- en ontwikkelingskansen aan leerlingen die deze mogelijkheid anders niet zouden krijgen door hun thuissituatie.”  Het project heeft een duidelijke impact: de leerlingen zijn meer gemotiveerd en zijn zich beter bewust van hun talenten. Bovendien krijgen ze meer kansen op de arbeidsmarkt doordat ze minder afhaken en dus ongekwalificeerd zijn. Ze ontdekken ‘skills voor het leven’, zoals ondernemen, organiseren en communiceren in een internationale context. Bij dit project worden alle leerlingen betrokken en niet alleen diegenen die op buitenlandse stage gaan. Door deze aanpak leeft het project in de ganse school. Het valt Lobke van Impe op dat alle leerlingen erg enthousiast zijn over dit mobiliteitsproject wat uiteraard voldoening geeft aan alle personeelsleden betrokken bij het project.

Yenetabet wil met het project bruggen bouwen door Afrikaanse gezinnen sociaal te integreren in de Europese samenleving. Dat start met degelijke communicatievaardigheden, gekoppeld aan goede kennis over het onderwijs en kinderrechten. Dat alleen al leidt tot meer interactie met de school en andere ouders in de school. Ervaren Afrikaanse ouders zijn een voorbeeld voor andere Afrikaanse ouders die beseffen dat een betere integratie leidt tot meer deelname van ouders en kinderen  aan het verenigingsleven, het theater, de muziekschool, sportclubs, jeugdbewegingen  enz.

Ondertussen vonden er tien workshops plaats met ouders en kinderen. Zerfu Abene Yohannes stelt vast dat ouders zich meer bewust zijn van de noodzaak om actief deel te nemen aan het leven van de gemeenschap dichtbij zoals hun buren, de school, de wijk, enz. Ouders zijn duidelijk bereid om daaraan te werken zodat hun kinderen deel uitmaken van de Europese gemeenschap rondom hen zonder hun Afrikaanse roots te verliezen.

Visitekaartjes