Natalie Verstraete
Afdelingshoofd Horizontaal Beleid – Departement Onderwijs en Vorming
Erasmus+ was voor mij een eyeopener: ik leerde dingen in een ruimer perspectief plaatsen
“Mijn leven had er toch wel anders uitgezien zonder mijn Erasmuservaring. Minder rijk.” Precies 25 jaar geleden vertrok Natalie Verstraete op Erasmus. Dat het programma haar leven heeft beïnvloed, is een understatement. Ze hoopt dan ook dat haar twee zonen ooit deze mooie ervaring mogen meemaken. Aan haar enthousiasme zal het in elk geval niet liggen.
Dag Natalie, welke impact heeft jouw Erasmuservaring op jouw professionele leven gehad?
“25 jaar geleden vertrok ik richting Aix-en-Provence in Zuid-Frankrijk. Als studente Romaanse dé plek om mijn Frans bij te schaven. En met succes. Want enkele weken later droomde ik al in het Frans. Het veranderende mijn leven, zowel privé als op professioneel vlak. Voor ik vertrok had ik een duidelijk beeld van welk beroep ik zou uitoefenen na mijn studies. Toen ik terugkwam, wist ik absoluut zeker dat het dat niet zou worden en sloeg ik een totaal andere richting in. (lacht)”
“Een van mijn eerste jobs was coördinator bij het Socrates-agentschap, de voorloper van Epos. Toen ik die vacature zag, wist ik meteen: dat wordt het! Al vond de leidinggevende me toen wel wat jong voor de functie. Maar mijn enthousiasme heeft haar toch overtuigd. In 2008 werd ik afdelingshoofd Internationale Relaties bij het Departement Onderwijs en Vorming. Ook daar bleef de link met mijn Erasmuservaring behouden.
Op dit moment ben ik afdelingshoofd van de afdeling Horizontaal Beleid en vertegenwoordig ik de zogenaamde ‘nationale autoriteit’ binnen het bestuursorgaan van Epos. Bij Erasmus+ heb je namelijk drie belanghebbende partijen: de Europese Commissie die het programma financiert, het agentschap Epos dat het programma uitvoert en de nationale overheid die erop toeziet dat het programma de doelstellingen haalt. Zoals je ziet, bepaalt Erasmus+ al mijn hele professionele carrière. Ik zou het niet anders willen.”
En wat was de impact op jouw privéleven?
“Het heeft mijn blik op de wereld enorm verruimd. Ik maakte er natuurlijk kennis met andere nationaliteiten en andere manieren van lesgeven. Maar ik ontdekte vooral hoe verschillend onze situaties allemaal zijn. Voor het eerst kwam ik in aanraking met medestudenten met bv. mentale problemen… Anderen hadden het dan weer financieel enorm moeilijk. Je leert er om de dingen in een ander perspectief te plaatsen. Ik realiseerde me hoeveel geluk ik had met de plek waar ik ben geboren en de kansen die ik van mijn ouders heb gekregen. Daarnaast heb ik er ook enorm mijn plan leren trekken, zo’n ervaring maakt je zelfredzaam en geeft ook je probleemoplossend denken een boost. Je gaat bovendien anders denken over het leven, over wat je echt wilt.”
En uiteraard mogen we natuurlijk het sociale aspect niet vergeten. Ik maakte er vrienden voor het leven, zoals mijn Zweeds-Finse vriendin door wie ik ook interesse kreeg in Scandinavië en enkele jaren Zweeds heb gevolgd. We blijven contact houden en als we elkaar eens zien, zijn we na vijf minuten weer op dreef. In het Frans! (lacht).”
Heb jij Erasmus+ al die jaren hard zien veranderen? Hoe ervaar jij de evolutie van de kernwaarden?
“Kernwaarden zoals democratische participatie zitten ingebakken in het programma. Zo kun je niet rond de burgerschapsvorming heen als je zo’n ervaring meemaakt. Maar ook inclusie is een vaste waarde. Al heeft het programma zelf hier wel een evolutie doorgemaakt. Vroeger had niet iedereen toegang tot Erasmus, zoals mensen met een beperking of met te weinig financiële middelen, maar ook medestudenten van wie de ouders niet wilden dat ze gingen, ook al konden ze het zich wel financieel veroorloven. Door de basisbeurs krijgt iedereen nu de kans om op Erasmus te gaan.”
Wat is de invloed van digitalisering op het programma volgens jou?
“25 jaar geleden had je geluk als je een keer per maand toegang kreeg tot het computerlokaal om een mail te sturen naar huis. Of stond je een uur aan de telefooncel aan te schuiven om even te bellen. En het was erg kostelijk toen! Nu ben je altijd geconnecteerd met iedereen. Dat maakt de stap eenvoudiger om lange tijd van huis te zijn. Het verlaagt de drempel om op Erasmus te gaan.”
En dan hebben we nog het thema duurzaamheid. Is dat belangrijk voor jou?
“Dat is een van de thema’s waaraan we nog meer belang mogen hechten. Klimaat, energie, milieu … we kunnen er niet meer omheen. Programma’s zoals Erasmus kunnen jongeren daar nog meer bewust van maken.”
Is die duurzaamheid ook wat de komende 50 jaar nog meer aan bod mag komen?
“Voor mij wel. Ik denk eigenlijk dat alles wat met grote wereldproblemen of -vraagstukken te maken heeft aan bod kan en moet komen van zo’n programma. Want ik geloof dat deelnemers daarvoor openstaan en ook creatief willen meedenken richting oplossingen. Want om zulke gigantische problemen aan te pakken, zullen we echt over grenzen heen moeten samenwerken.”
Wat wens jij Erasmus+ nog toe?
“Nog vele jaren. Want hoe meer generaties de kans krijgen een buitenlandse ervaring op te doen, hoe beter. Ik geloof ook enorm in de Europese gedachte. Samen staan we echt sterker. Ik hoop dat Erasmus+ nog eens 35 jaar lang zo’n mooie ervaring mag schenken aan onze jeugd.
Bedankt Natalie voor je mooie bijdrage en wensen.